Do cesji wierzytelności najczęściej dochodzi z powodu powstania długów. Aby można było dokonać cesji, czyli przelewu, konieczne jest podpisanie odpowiedniej umowy. Jakie elementy powinna zawierać umowa cesji wierzytelności? Kto ją podpisuje? Jak można ją przygotować?
Cesja wierzytelności, która nazywana jest również przelewem wierzytelności, to rodzaj umowy, która zawierana jest pomiędzy wierzycielem (cedentem) a osobą trzecią (cesjonariuszem), który nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność.
Pod kątem prawnym cesja zaliczana jest do czynności prawnych rozporządzających – jej skutkiem jest przeniesienie prawa podmiotowego, czyli wierzytelności z jednego podmiotu na inny podmiot.
Przeniesienie wierzytelności jest opisane dokładnie w art. 509-518 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.).
- Kiedy najczęściej ma miejsce cesja wierzytelności?
- Jaką formę powinna posiadać umowa cesji wierzytelności?
- Cesja wierzytelności – nie wymaga zgody dłużnika!
- Jak wygląda umowa cesji wierzytelności?
- Podstawowe elementy umowy cesji wierzytelności
- W jaki sposób przygotować umowę cesji wierzytelności?
Kiedy najczęściej ma miejsce cesja wierzytelności?
Jak zaznaczyliśmy na wstępie, z cesją wierzytelności najczęściej mamy do czynienia w przypadku długów, na przykład powstałych wskutek braku spłaty pożyczki, kredytu czy faktury przez dłużnika.
Jeśli dłużnik nie uregulował swojego zobowiązania punktualnie, czyli przekroczył wyznaczony przez wierzyciela termin zapłaty, wówczas wierzyciel ma prawo domagać się od niego spłaty długu. Jedną z metod jest wtedy dokonanie cesji wierzytelności, czyli nabycia wierzytelności (niespłaconego długu) przez inny podmiot. Tym podmiotem na ogół są różne firmy windykacyjne, które specjalizują się w odzyskiwaniu długów.
Wraz z przenoszoną wskutek przelewu wierzytelnością z obecnego wierzyciela na nowego wierzyciela przechodzą także wszelkie prawa związane z wierzytelnością, w tym również roszczenie o wypłatę odsetek.
Aby cesja wierzytelności była ważna, konieczne jest zawarcie odpowiedniej umowy pomiędzy dotychczasowym a nowym wierzycielem. O czym należy wtedy pamiętać?
Jaką formę powinna posiadać umowa cesji wierzytelności?
Co do zasady, umowa cesji wierzytelności może być sporządzona w dowolnej formie. W przepisach zastrzeżono jednak, że jeśli uprzednio wierzytelność została stwierdzona pismem, wtedy także przeniesienie wierzytelności powinno odbyć się na piśmie.
Wynika to z faktu, że art. 514 Kodeksu cywilnego zastrzega wymóg formy pisemnej do celów dowodowych (ad probationem), gdy wierzytelność jest stwierdzona pismem.
Przykładowo, gdy wierzytelność powstała wskutek zaciągnięcia pożyczki, która została potwierdzona odpowiednią umową pożyczki w formie pisemnej, wtedy także cesja wierzytelności powinna być potwierdzana umową pisemną.
Cesja wierzytelności – nie wymaga zgody dłużnika!
Warto także wskazać, że cesja wierzytelności nie wymaga uzyskania zgody dłużnika. Zatem dłużnik nie musi zgadzać się na to, aby do cesji doszło – to sprawa pomiędzy dotychczasowym a nowym wierzycielem, którzy umowę podpisują pomiędzy sobą.
Dotychczasowy wierzyciel może przenieść wierzytelność na osobę trzecią wtedy, gdy nie sprzeciwiałoby się to:
- ustawie, jak na przykład zakaz z art. 449 Kodeksu cywilnego
- zastrzeżeniu umownemu, na przykład wtedy, gdy możliwość cesji jest wyłączona w umowie
- własności zobowiązania, przykładowo przy zobowiązaniach alimentacyjnych
Brak potrzeby uzyskania zgody od dłużnika na cesję wierzytelności nie oznacza jednak, że dłużnik nie musi być informowany o zmianie swojego wierzyciela. Zatem należy przekazać mu wtedy odpowiednie zawiadomienie.
Jak wygląda umowa cesji wierzytelności?
Umowa cesji wierzytelności jest umową, która najczęściej sporządzana jest na piśmie. Zawiera ona szereg elementów regulujących przelew wierzytelności z jednego wierzyciela na drugiego.
Umowę sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach – każda ze stron otrzymuje umowę dla siebie.
Uwaga! Przepisy wskazują, że umowa cesji nie może pogarszać sytuacji prawnej dłużnika. Dotyczy ona tylko zmiany wierzyciela, w stosunku do którego dłużnik ma spełnić świadczenie, na przykład spłacić zaległą pożyczkę.
Podstawowe elementy umowy cesji wierzytelności
- data i miejsce zawarcia umowy
- określenie stron umowy – cedenta, czyli obecnego wierzyciela, a także cesjonariusza, czyli przyszłego wierzyciela
- oświadczenie cedenta o przysługującej mu wierzytelności i wskazanie jej tytułu wraz z kwotą wierzytelności oraz dokumentów, które są dowodem istnienia danej wierzytelności
- zapis o przelewie wierzytelności
- wskazanie na datę przeniesienia wierzytelności – najczęściej ma miejsce wraz z chwilą podpisania umowy
- określenie ceny wierzytelności – ceny, za którą cedent sprzedaje cesjonariuszowi wierzytelność
- klauzula o konieczności poinformowania dłużnika o cesji wierzytelności
- podpisy stron
- załączniki, na przykład dokument, z którego wynika powstanie wierzytelności
W jaki sposób przygotować umowę cesji wierzytelności?
Przygotowanie umowy cesji wierzytelności może wydawać się skomplikowane, ale w rzeczywistości nie jest to bardzo trudne.
W sieci można znaleźć gotowe szablony oraz wzory umowy cesji wierzytelności, na podstawie których można dokonać przelewu. Także umowę może przygotować kancelaria prawna czy firma windykacyjna, do której zwraca się wierzyciel.
