Z zatorami płatniczymi ma do czynienia wiele firm w Polsce. Co dokładnie kryje się pod tym terminem? Jak dochodzi do powstania zatorów płatniczych? Czym one skutkują? W końcu, jak można sobie z nimi radzić?
Do powstania zatoru płatniczego może dojść w każdej branży. Zatory działają podobnie do lawiny – jeden z nich powoduje kolejne, dlatego też są one szczególnie niebezpieczne dla firm, przede wszystkim tych mniejszych, które mogą ucierpieć na nich najbardziej.
Wobec tego każdy przedsiębiorca, który dopiero rozpoczyna swoją działalność, powinien dowiedzieć się, czym są zatory płatnicze, a także wiedzieć, jak im zapobiegać i co zrobić wtedy, gdy już powstaną.
- Zator płatniczy – co to jest?
- Jak dochodzi do powstania zatoru płatniczego?
- Czym skutkują zatory płatnicze?
- Czy można zapobiegać zatorom płatniczym?
- Co zrobić wtedy, gdy dojdzie do zatoru płatniczego?
Zator płatniczy – co to jest?
Pod pojęciem takim jak zator płatniczy znajduje się sytuacja, która wynika ze skumulowania, czyli nagromadzenia się nadmiernych zadłużeń powstałych u powiązanych ze sobą kontrahentów.
Zatem zator płatniczy to skumulowane długi, które dotyczą nie jednego przedsiębiorcy, ale wielu z nich.
Jak dochodzi do powstania zatoru płatniczego?
Najczęściej zator płatniczy zaczyna się wtedy, gdy jeden z kupujących towar czy usługę nie pokrywa swoich zobowiązań, które powstały wskutek zawartej umowy wobec drugiej strony - sprzedającego. Gdy takie zadłużenie utrzymuje się przez dłuższy czas, powoduje powstanie u sprzedającego kłopoty z zachowaniem płynności finansowej.
Zachwianie płynności finansowej może wtedy objawiać się przez brak odpowiednich środków na pokrywanie zobowiązań, na przykład podatków, składek, wynagrodzeń pracowników, a także zadłużeń u innych kontrahentów.
W rezultacie zatoru płatniczego dochodzi do przeniesienia pierwotnego zobowiązania na kolejnego kontrahenta. Taka sytuacja może objąć kilku, kilkunastu, a nawet kilkudziesięciu uczestników obrotu gospodarczego, wywołując kolejne zatory płatnicze.
Pierwotne przyczyny powstania zatoru płatniczego mogą być zarówno niezawinione przez pierwszego kontrahenta, na przykład w wyniku zdarzeń losowych, jak również mogą być to działania bezprawne, zaplanowane.
Czym skutkują zatory płatnicze?
Jak wskazaliśmy wcześniej, główną konsekwencją zatorów płatniczych jest mniejsza płynność finansowa kontrahentów, którzy mają z nimi do czynienia.
Reakcja firmy na zator płatniczy jest w dużej mierze powiązana z jego sytuacją finansową, dlatego też może zdarzyć się, że niektóre firmy poradzą sobie z nim lepiej, a inne gorzej, co może nawet prowadzić do zamknięcia działalności.
Najbardziej narażone na skutki zatorów płatniczych są małe firmy oraz te firmy, które dopiero rozpoczęły swoją działalność gospodarczą. Na ogół nie posiadają one zbyt dużych oszczędności, aby móc poradzić sobie z codzienną działalnością bez otrzymania wpłaty od kontrahenta, który wywołał zator.
Zatem zatory płatnicze są od lat poważnym problemem w biznesie – także w Polsce, gdzie wiele długów nie jest spłacanych terminowo.
Czy można zapobiegać zatorom płatniczym?
Generalnie, zapobieganie zatorom płatniczym jest możliwe, ale nie zawsze podejmowane działania są w pełni skuteczne.
1. Sprawdzenie kontrahenta w internecie
Przede wszystkim, ważne jest odpowiednie dobieranie kontrahentów. Gdy nie chcemy narażać się na problemy wynikające z powstania zatorów płatniczych, powinniśmy sprawdzić, czy dany kontrahent jest godny zaufania. W tym celu można wykorzystać różnego rodzaju bazy dłużników oraz inne informacje dostępne on-line takiej jak Giełda Długów na Narodowym Centrum Długów.
Najczęściej dostęp do takich informacji jest bezpłatny lub związany z niskimi wydatkami.
2. Wywiady gospodarcze
Gdy chodzi o umowy opiewające na wyższe sumy, można korzystać także z usług polegających na wywiadach gospodarczych – oferują je firmy konsultingowe, badające rynek, a także biura detektywistyczne.
Wywiad gospodarczy pozwala na uzyskanie dokładnych informacji o sytuacji finansowej badanej firmy.
3. Faktoring
Inna metoda zapobiegania zatorom to faktoring. Jest to usługa polegająca na świadczeniu usługi faktoringu nieprzeterminowanych wierzytelności firm należących im od klientów i kontrahentów.
Firmy korzystające z faktoringu otrzymują środki finansowe wynikające z danej umowy wcześniej niż wynika to z terminu płatności na fakturze, ponieważ przekazuje je firma faktoringowa. To na jej konto następnie przekazywane są pieniądze od klienta czy kontrahenta. Także ona zajmuje się dochodzeniem należności, gdy faktura nie będzie opłacona.
Korzystanie z usług faktoringu jest związane z dodatkowymi kosztami, ale pozwala na ograniczenie ryzyka niewypłacalności kontrahenta, a tym samym nie zaburza płynności finansowej firmy, która wybiera takie rozwiązanie.
Co zrobić wtedy, gdy dojdzie do zatoru płatniczego?
Jeśli jesteśmy narażeni na skutki zatoru płatniczego, musimy przede wszystkim pamiętać o tym, aby nie dopuścić do nadmiernego zadłużenia siebie oraz innych swoich kontrahentów, powodując rozszerzenie się zatoru.
Najlepiej jak najszybciej skorzystać z usług firm windykacyjnych lub kancelarii prawnych zajmujących się odzyskiwaniem długu, skierować sprawę do sądu, a także ograniczyć swoje wydatki, aby nie dopuścić do utraty swojej płynności finansowej.
